Hieronder vind je enkele uitgelichte titels uit de bibliografie. Regelmatig lichten we een interessante of opvallende publicatie uit de bibliografie, en brengen die even onder de aandacht. Kom regelmatig terug om weer nieuwe uitgelichte titels te vinden. Of: licht zelfs een een titel uit de bibliografie en stuur ons jouw korte impressie toe. Indien mogelijk plaatsen we die, uiteraard onder vermelding van je naam, op deze pagina.
Geplaatst 2 oktober 2017 door Ilse Siebesma
Angst en vertrouwen
In het herfstnummer van 'Contextuele Berichten' staat een boeiende artikel 'Over Angst en vertrouwen' Van Annette Melzer en Kees Bregman. Hernieuwd leren vertrouwen én je vertrouwen durven vertrouwen is volgens de auteurs misschien wel het krachtigste instrument voor een tegenbeweging t.a.v. angst. Vanuit de contextuele benadering worden vier concrete handvatten aangereikt, die zowel voor de pastor als pastorant willen spreken. Maar niet alleen voor hen; ook voor hulpverleners en hun cliënten zijn dit uiterst waardevolle contextuele wegwijzers!
Melzer, A. & Bregman, K. (2017). Over angst en vertrouwen. Contextuele Berichten, 22 (3), 4-6
De praktijk van Nagy
In 'Journal of Marital and Family Therapy' is in september jl. een bijzonder artikel van Jaap van der Meiden, Martine Noordegraaf en Hans van Ewijk verschenen: 'Applying the paradigm of relational ethics into Contextual Therapy. Analyzing the practice of Ivan Boszormenyi-Nagy'. D.m.v. kwalitatief onderzoek werd antwoord gezocht op de vraag hoe Nagy zijn contextuele theorie vertaalt in concrete therapeutische interventies. Na analyse van tien door Nagy uitgevoerde therapie sessies, werd een terugkerende werkmethode zichtbaar, die konden worden gecategoriseerd gecategoriseerd in zes clusters van interventies, die alle zes methodische elementen van de contextuele therapie vertegenwoordigen. Bekijk verdere informatie over dit artikel op YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=MvpCUAsqXnI
Meiden, J., Noordegraaf, M. & Ewijk, H. van, (2017). Applying the paradigm of relational ethics into contextual therapy, analyzing the practice of Ivan Boszormenyi-Nagy. Journal of Marital and Family Therapy, (Early View)
Geplaatst 28 januari 2016 door Ilse Siebesma
Een relationeel trauma. Behandeling van het hele systeem na seksueel misbruik door een broer.
Over seksueel misbruik wordt veel geschreven. Veel minder vaak wordt er gepubliceerd over seksueel misbruik tussen siblings. Van den Heuvel en Ferwerda, beiden contextueel – en systeemtherapeut bij de Rading, en emeritus hoogleraar kinder- en jeugdpsychiatrie Frits Boer schreven er een boeiend artikel over in ‘Kind en Adolescent Praktijk’.
Binnen jeugdhulpinstelling de Rading (Utrecht), wordt sinds 2005 het behandelaanbod CLAS ingezet. CLAS staat voor ‘contextuele leer- en behandelgroepen en individuele trajecten voor alle betrokkenen bij seksueel misbruik’. Binnen deze methodiek wordt er vanuit gegaan dat seksueel misbruik binnen gezin en familie een relationeel trauma is, een ernstige beschadiging van de betrouwbaarheid van gezinsrelaties. De auteurs merken op dat het aantal aanmeldingen van gezinnen waarbij sprake is van seksueel grensoverschrijdend gedrag tussen siblings, de laatste jaren fors is toegenomen. In dit artikel proberen zij duidelijk te maken dat wanneer er sprake is van broer-zus misbruik , het hele gezin moet worden betrokken omdat alle leden, zij het op verschillende wijze, worden geraakt. Daarnaast stellen zij dat de oorzaak van het misbruik vaker systeem- dan kindfactoren zijn. Binnen de Rading wordt gewerkt met een, voor Nederland uniek, integraal behandelaanbod van traumabehandeling, gezinsbehandeling en hulpverlening aan dader en slachtoffer. Uit ervaring spreken de auteurs dat na behandeling broers zelden of nooit opnieuw vervallen in daderschap.
Heuvel, J. van den, Ferwerda, P.E. & Boer, F. (2015). Een relationeel trauma. Behandeling van het hele systeem na seksueel misbruik door een broer. Kind en Adolescent Praktijk, 14(2), 14-21
Geplaatst 13 februari 2014 door Ilse Siebesma
Oog voor loyaliteit. Vraaggericht werken met zorgvragers en mantelzorgers.
Dit keer aandacht voor een actueel thema: zorgvragers en mantelzorgers. Dr. Deirdre Beneken genaamd Kolmer (lector mantelzorg aan de Haagse Hogeschool) en drs. Kitty Martens (docent onderzoeker aan de Haagse Hogeschool) werpen licht op hoe een nieuwe levensfase vraagt om nieuwe invulling van loyaliteit en verschuiving in de richting en verdeling van verantwoordelijkheid.
Zorgverleners kunnen daarbij helpen door oog te hebben voor deze loyaliteiten en familie te helpen hier met elkaar over in dialoog te gaan. De ‘Care Justitia’ als plaats waar loyaliteit en professionaliteit elkaar ontmoeten en zorg en verantwoordelijkheid worden gedeeld.
Beneken genaamd Kolmer, D.M. & Martens, K., 2013, Oog voor loyaliteit. Vraaggericht werken met zorgvragers en mantelzorgers, Denkbeeld,25, (5), 26-29
Geplaatst 10 okt 2013 door Ilse Siebesma
Loyaliteitsconflicten bij pleegkinderen
Onlangs verscheen in 'the American Journal of Family Therapy' het artikel ‘Foster Children Caught in Loyalty Conflicts: Implications for Mental Health Treatment Providers'. Het is geschreven door Baker, A., Metha, N. & Chong, J. en betreft een onderzoek naar loyaliteitsconflicten bij pleegkinderen.
Het onderzoek is uitgevoerd onder 52 pleegouders met hun pleegkinderen en heeft handvatten gegenereerd voor het trainen van pleegouders in het begeleiden en zo mogelijk voorkomen van loyaliteitsconflicten. Onderzocht is onder andere welk gedrag van ouders en pleegouders de loyaliteitsconflicten zou kunnen versterken. Een waardevol artikel waar pleegzorgwerkers, of pleegouders hun voordeel mee kunnen doen.
Baker, A. J.L., Metha, A. & Chong, J., 2013, Foster Children Caught in Loyalty Conflicts: Implications for Mental Health Treatment Providers, The American Journal of Family Therapy, 41, (5), 363-375
Geplaatst 14 juni 2013 door Ilse Siebesma
Onderzoek naar parentificatie – Context, constituerende factoren en consequenties.
Hanna van Parys, klinisch psycholoog en als doctor-wetenschappelijk medewerker aan de universiteit van Gent, deed onderzoek naar parentificatie – context, constituerende factoren en consequenties. Zij doet hiervan verslag in het tijdschrift Systeemtherapie. Ze benoemt hoe de genuanceerde benadering van Nagy, die parentificatie zag als een relationeel proces inherent aan alle, dus ook gezonde wederkerige relaties, in onderzoek vaak verloren dreigt te gaan. Ze pleit voor systemisch onderzoek waar zowel de beleving van de ouder als het kind, als de dynamische wisselwerking tussen beiden in kaart wordt gebracht.
Van Parys, H., 2013, Onderzoek naar parentificatie – Context, constituerende factoren en consequenties, 25, (1), 24-36
De contextuele behandeling van seksueel misbruik binnen gezin en/of familie
Bovengenoemde artikel over CLAS verscheen in het tijdschrift ‘Seksuologie’en is van de hand van Katrien Grootaers. Vertrekpunt is een casus die exemplarisch is voor de dynamiek bij de onthulling van het misbruik binnen een gezin. Het onderscheidend vermogen en de kracht van de contextuele behandeling van de gevolgen van het misbruik worden geschetst. Er wordt gepleit voor een systemische aanpak bij hulpverlening na seksueel misbruik in gezin of familie, een aanpak die geïntegreerd is in het brede aanbod van traumazorg binnen jeugdzorg en GGZ.
Grootaers, K., 2013, Contextbehandeling na seksueel misbruik: een onmisbare schakel, 37, (1), 10-15
Beide titels zullen bij de eerstvolgende update aan de bibliografie worden toegevoegd.
Geplaatst: 15-02-2013 door Ilse Siebesma
Resourcing trust in a fragmenting World
Dit is de titel van het onlangs in het European Journal of Mental Health gepubliceerde artikel van dr. Hanneke Meulink-Korf en Wim Noorlander. Het artikel draagt als ondertitel:The Social-Economic Dimension and Relational Ethics in the Track of Boszormenyi-Nagy. De auteurs denken in dit artikel na over de consequenties van de financieel-economische crisis en het vrije-markt denken voor het private domein. Het mandaat van therapie is immers ook preventie. Hulpverleners hebben de taak om de maatschappij te informeren over gevolgen voor de huidige en komende generatie. Ook staat de ethiek van therapie zelf op het spel. Wanneer hulpverleners de focus uitsluitend leggen op individuele psychologische vrijheid of symptoombestrijding is dat unfair! Hanneke en Wim, zoals de auteurs bij veel 'contextuelen' bekend zullen zijn, laten in dit artikel zien hoe in een tijd waarin autonomie en maakbaarheid hoogtij vieren, het contextuele gedachtegoed waardevolle mogelijkheden biedt voor het hervinden van bronnen voor verantwoordelijke relationele zorg. Een belangwekkend artikel dus.
Meulink-Korf, H. & Noorlander, W. (2012). Resourcing trust in a fragmenting World. The Social-Economic Dimension and Relational Ethics in the Track of Boszormenyi-Nagy. European Journal of Mental Health, 7, 157–183. DOI: 10.5708/EJMH.7.2012.2.1
Geplaatst: 12-10-2-12 door Jaap van der Meiden
Relational Ethics Among Couples in Therapy. Door R.M. Gangamma
Contextueel hulpverleners wisten het natuurlijk al lang, maar ook uit onderzoek is gebleken dat relationele ethiek in het leven van mensen ertoe doet. Rashmi Gangamma, onderzoeker van de Ohio State University deed er al in 2008 onderzoek naar. Een korte samenvatting.
Relationele ethiek is een van de vier dimensies in de contextuele therapie. Hoewel de concepten op grote schaal zijn onderschreven (Goldenthal, 1996), bestaat er weinig onderzoek naar wat de invloed van relationele ethiek eigenlijk is op een relatie. In deze Amerikaanse studie wordt dat wel gedaan, en dan gericht op partnerrelaties.
Het onderzoek werd uitgevoerd middels een steekproef van 39 koppels. Ze ontvingen gedurende de eerste zes bijeenkomsten op diverse momenten een vragenlijst (Time-series design). Er bleek een duidelijke relatie te bestaan tussen relationeel ethische elementen en de tevredenheid over de relatie. Er was verschil waar te nemen tussen mannen en vrouwen en langer bestaande relaties scoorden bij aanvang van de behandeling minder hoog op tevredenheid. Bij deze laatste groep was ook sprake van een trager tempo van verandering in tevredenheid.
Hoewel meer onderzoek nodig is om een completer beeld te krijgen, verschaffen deze resultaten empirisch bewijs voor het belang van aandacht voor relationele ethiek in relatietherapie.
Gangamma, R.M. (2008). Relational Ethics Among Couples in Therapy. School of The Ohio State University. http://www.phen.ab.ca/library_books/docs/Relational_Ethics.pdf
Geplaatst 25 juni 2012 door Jaap van der Meiden
Constructieve Counseling? Destructief recht in professionele gespreksvoering. Door Marina Riemslagh.
Dit boek toont aan de hand van fragmenten van opgenomen gesprekken hoe en waarom hulpverleners soms niet meer in staat zijn tot een gelijkwaardig, open gesprek. De oorzaak van deze omslag van een open naar een verdedigende houding is te vinden in wat Nagy ‘destructief recht’ noemt. Bijzonder is vervolgens de geschetste uitweg uit de machtsdynamiek die kenmerkend is voor destructief recht. De auteur schetst nieuwe vormen van begeleiding om de storende ‘blinde vlekken’ definitief te ontkrachten. In bondige en heldere taal, en met levensechte voorbeelden, werpt dit boek licht op het moment waarop hulpverleners op het punt komen waar ze zelf hulp nodig hebben.
Riemaslagh, M. (2012) Constructieve Counseling? Destructief recht in professionele gespreksvoering. Leuven: Acco